Ugnidun tal çhamp al ara e 'l samena 'l so forment.
Ugnidun ta vita al ara e 'l sesola 'l so torment.
E Ugo Pellis, l’autôr di cheste “vilote”, al è stât un om pardabon tormentât.
Nassût a Flumisel, tal Friûl Imperiâl, ai 9 di Otubar dal 1882, al podè studiâ a Innsbruck e a Viene cui plui grancj romaniscj e filolics, cun dut che dentri vie al clucive ideis iredentistichis e al sopuartave malamentri la sotanance de Austrie.
Si laureà cuntune tesi sul furlan orientâl o “sonziac” e par cualchi an al insegnà lenghe e leterature todescje, ma in curt il so pinsîr plui grant al è stât chel di puartâ indenant, par cont de Filologjiche e de Universitât di Turin, il progjet dal Atlante linguistico italiano: lant ator pai lûcs plui dispierdûts de Italie, al rivà a compilâ 727 inchiestis, un milion e mieç di schedis, compagnadis di passe siet mil fotografiis, document straordenari di une Italie che no esist plui.
Fondadôr de Filologjiche, che lu à vût sicu president dal 1921 al 1923, al è stât ancje poete e prosatôr une vore fin te sô varietât di furlan.
Al murì a Gurize ai 17 di Lui dal 1943 e al fo sepulît a Aquilee.